Sport na rzecz rozwoju i pokoju

25 września 2015 r. świat przyjął bezprecedensowy dokument – Agendę na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030 zawierającą 17. Celów Zrównoważonego Rozwoju mających przekształcić świat na lepsze. Zbudować świat, w którym każdy mieszkaniec globu będzie mógł korzystać z dobrobytu i osiągnięć rozwoju oraz żyć w pokoju. Agenda podkreśla znaczącą rolę sportu na rzecz postępu społecznego i stwierdza, że sport przyczynia się do promowanie tolerancji i szacunku oraz do wzmacniania pozycji kobiet i młodych ludzi, pojedynczych osób i całych społeczności. Sport podkreśla znaczenie zdrowia, edukacji i inkluzywnych społeczeństw.
 
"Świat podejmuje nowe poważne wyzwanie – realizację nowej Agendy na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030, która powstała z myślą o przyszłości. Państwa członkowskie Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęły 17. uniwersalnych Celów Zrównoważonego Rozwoju, które mają budować pokojową przyszłość, zapewnić sprawiedliwość, poszanowanie godności człowieka i równych szans dla wszystkich ludzi. Cele stanowią zestaw zintegrowanych i niepodzielnych priorytetów dla ludzi, naszej planety, dobrobytu, partnerstwa i pokoju.
 
Osiągnięcie globalnych Celów wymaga zaangażowania wszystkich sektorów społecznych na całym świecie. Sport ma zasadniczą rolę do odegrania w tej kwestii. Promuje zdrowy tryb życia i dobrobyt. Sprzyja tolerancji, wzajemnemu zrozumieniu i pokojowi. Urzeczywistnia zasadę inkluzywności i równości, wzmacniając pozycję kobiet i dziewcząt oraz osób niepełnosprawnych. Jest niezbędnym elementem edukacji w szkołach. Sport wzmacnia, inspiruje i jednoczy.”

- Ban Ki-moon, Sekretarz Generalny ONZ (6 kwietnia 2016 r.)

 
„Sport jednoczy nas wokół pozytywnych wartości i umożliwia promowanie kultury dialogu bez względu na granice państw. Historia pokazała siłę sportu w przezwyciężaniu uprzedzeń, wytyczaniu właściwej drogi i pobudzaniu do działań na rzecz praw i godności człowieka na całym świecie.

Sport jest skutecznym narzędziem urzeczywistniającym zasadę inkluzywności i przyczynia się do wzmocnienia pozycji młodych ludzi. Przyczynia się do promowania równości kobiet i mężczyzn. Co więcej, wartości uznawane w sporcie i wyrażane poprzez sport wykraczają poza stadiony - fair play oraz współpraca i duch zespołowy, są bezcenne dla całych społeczeństw.”

- Irina Bokova, Dyrektor Generalna UNESCO (6 kwietnia 2016 r.)
 

 

Znaczenie sportu w osiąganiu Celów Zrównoważonego Rozwoju
 
Sport jest skutecznym i elastycznym narzędziem propagującym pokój na świecie. Świat sportu jest silnie zaangażowany w osiąganie zrównoważonego rozwoju. Sport promuje pokój i tolerancję oraz wzmacnia poczucie jedności miedzy ludźmi na całym świecie. Rozwija współpracę zespołową i konkurencyjność, uczy współpracy w drużynie i szacunku dla drugiego człowieka. Gdyby wszyscy postępowali zgodnie z zasadą fair play, nie byłoby konfliktów na świecie.
 
Sport walczy z dyskryminacją, niweluje różnice między państwami i integruje społeczeństwa. Cieszy się coraz większą popularnością i mobilizuje wszystkich, zarówno kobiety jak i mężczyzn. Sprzyja nawiązywaniu przyjaznych relacji.
 
Regularnie uprawiany sport jest kluczowym elementem zdrowego trybu życia. Sport poprawia koncentrację, uczy skupienia, wpływając na osiągane wyniki w nauce i pracy.
 
Możemy dużo nauczyć się od sportowców. W naszym codziennym życiu powinniśmy kierować się wartościami tak bardzo cenionymi w sporcie.


Cele Zrównoważonego Rozwoju a sport
 

	Cel 1: Wyeliminować ubóstwo we wszystkich jego formach na całym świecie   Sport uczy i przekazuje różne umiejętności, które są potrzebne w życiu społeczno-gospodarczym, przyczyniając się do poprawy warunków życia ludzi i ograniczenia ubóstwa.
	Cel 2: Wyeliminować głód, zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe i lepsze odżywianie, promować zrównoważone rolnictwo Programy sportowe dotyczące odżywiania mogą być wykorzystane w edukacji w zakresie żywienia oraz zrównoważonej produkcji żywności, której zadaniem jest eliminacja głodu na świecie. Przyczyniają się one także do podniesienia świadomości społeczeństw na temat właściwego odżywiania się i prawidłowej diety.
	Cel 3: Zapewnić wszystkim w każdym wieku zdrowe życie oraz promować dobrostan   Aktywność fizyczna i sport są kluczowymi elementami zdrowego trybu życia i dobrego samopoczucia. Zmniejszają ryzyko występowania wielu chorób. Wspierają również zdrowie reprodukcyjne, edukację seksualną i inne kwestie dotyczące zdrowia.
	Cel 4: Zapewnić wszystkim inkluzywną i wysokiej jakości edukację oraz promować uczenie się przez całe życie Wychowanie fizyczne i ćwiczenia sportowe wpływają na zwiększenie liczby uczniów zapisanych do szkół, frekwencję i wyniki w nauce. Programy sportowe umożliwiają zdobycie umiejętności przydatnych w pracy i życiu społecznym.
	Cel 5: Osiągnąć równość płci i wzmocnić pozycję wszystkich kobiet i dziewcząt    Zmiana postawy wobec równości płci może być promowana poprzez sport. Inicjatywy sportowe przyczyniają się do zwiększania wiedzy i umiejętności kobiet i dziewcząt, wzmacniając ich pozycję w społeczeństwie.
	Cel 6: Zapewnić wszystkim ludziom dostęp do wody i warunków sanitarnych  Sport skutecznie może przyczynić się do zwiększenia wiedzy na temat konieczności dostępu do warunków sanitarnych i czystej wody. Zagadnienie to może zostać włączone do  programów sportowych, które zwrócą uwagę społeczeństw na zagrożenia wynikające z powodu niedostatku wody, jej słabej jakości,  niewłaściwych warunków sanitarnych i złej higieny.
	Cel 7: Zapewnić wszystkim dostęp do stabilnej, zrównoważonej i nowoczesnej energii po przystępnej cenie   Sport może wspierać inicjatywy prowadzące do powszechnego dostępu do energii oraz poprawy efektywności systemu jej pozyskiwania. Stwarza forum do dyskusji i promowania wydajności energetycznej.
	Cel 8: Promować inkluzywny i zrównoważony wzrost gospodarczy, zatrudnienie i godną pracę dla wszystkich ludzi   Sport stwarza nowe możliwości zatrudnienia, również dla kobiet i osób niepełnosprawnych. Zwiększa produkcję i rozbudowuje rynek pracy związany z uprawianiem sportu. Mobilizuje szeroką grupę społeczeństwa i powoduje wzrost działalności gospodarczej.
	Cel 9: Budować odporną infrastrukturę, promować zrównoważone uprzemysłowienie oraz wspierać innowacyjność   Inicjatywy sportowe wspierają budowę nowych obiektów sportowych oraz odbudowę tych, które zostały zniszczone w wyniku konfliktów i katastrof naturalnych. Tym samym mogą przyczynić się do budowy  odpornej infrastruktury.
	Cel 10: Zmniejszyć nierówności w krajach i między krajami    Rozwój sportu i poprzez sport może przyczynić się do niwelowania różnic między krajami rozwijającymi się i rozwiniętymi. Pozytywne nastawienie do aktywności fizycznej i jej rosnąca popularność sprawiają, że sport może stać się ważnym narzędziem zwalczającym nierówności wśród izolowanych grup społecznych.
	Cel 11: Stworzyć inkluzywne, bezpieczne, odporne i zrównoważone miasta Głównym zadaniem Biura NZ ds. Sportu dla Rozwoju i Pokoju jest zapewnienie inkluzywności w sporcie i poprzez sport, co łączy się z usuwaniem barier uniemożliwiających uprawianie sportu. Powszechny dostępu do obiektów sportowych i usług z nim związanych przyczynia się do osiągnięcia tego celu. Dobre praktyki w tym zakresie mogą być stosowane przy budowie zrównoważonych miast.
	Cel 12: Stworzyć wzorce zrównoważonej konsumpcji i produkcji   Stosowanie zrównoważonych standardów w procesie produkcyjnym w branży sportowej może przyczynić się do stosowania wzorców konsumpcyjnych i produkcyjnych również w innych sektorach przemysłu. Kampanie nawołujące do zmiany stylu życia mogą być promowane przez samych sportowców oraz podczas wydarzeń sportowych.
	Cel 13: Podjąć pilne działania zwalczające zmiany klimatyczne i ich skutki   Działalność związana z aktywnością fizyczną i wydarzenia sportowe, zwłaszcza te organizowane na olbrzymią skalę, na które przybywają ludzie z różnych krajów to świetna okazja do podniesienia świadomości i wiedzy na temat zrównoważonego środowiska i przeciwdziałania zmianom klimatycznym. Sport ma ogromne znaczenie dla ofiar katastrof naturalnych, ponieważ wzmacnia poczucie jedności miedzy ludźmi.
	Cel 14: Chronić morza i oceany oraz wykorzystywać ich zasoby w zrównoważony sposób   Zależność niektórych dyscyplin od mórz i oceanów, w szczególności sportów wodnych, buduje świadomość ludzi o konieczności zrównoważonego korzystania z zasobów naturalnych oraz ochrony wód. Tym samym sporty wodne są narzędziem promującym ochronę i zachowanie środowiska morskiego.
	Cel 15: Zarządzać lasami w sposób zrównoważony, zwalczać pustynnienie, zatrzymać i odwrócić proces degradacji gleby, powstrzymać utratę bioróżnorodności   Poprzez sport możliwa jest edukacja w zakresie ochrony ekosystemów lądowych w sposób zrównoważony. Dyscypliny uprawiane na świeżym powietrzu promują rozważne korzystanie z zasobów lądowych z poszanowaniem ochrony przyrody.
	Cel 16: Promować sprawiedliwe, pokojowe i inkluzywne społeczeństwa   Sport ma znaczny wpływ na odbudowę i  jednoczenie podzielonych społeczeństw dotkniętych aktami przemocy. Ułatwia wyjście z traumy spowodowanej wojną. Programy i wydarzenia sportowe stwarzają możliwości dla wszystkich grup społecznych, również tych wykluczonych z życia społecznego. Promują wzajemne zrozumienie, pojednanie, poczucie jedności niezależnie od różnic oraz kulturę pokoju.
	Cel 17: Wzmocnić środki wdrażania i zrewitalizować globalne partnerstwo   Sport skutecznie wprowadza w życie Cele Zrównoważonego Rozwoju i przyczynia się do osiągania namacalnego postępu w zakresie ich realizacji. Świat sportu, począwszy od sportu rekreacyjnego po wyczynowy, od sektora prywatnego po publiczny, jest silnie zaangażowany w osiąganie zrównoważonego rozwoju. Poprzez skuteczną współpracę partnerską sport mobilizuje społeczeństwa do podejmowania działań na rzecz Celów Zrównoważonego Rozwoju.
	* * * * * * * * * * * * * * *