Realizacja Milenijnych Celów Rozwoju przyczyniła się do dokonania postępu w kwestii równości płci i wzmocnienia pozycji kobiet na świecie. Osiągnięto między innymi równy dostęp dziewcząt i chłopców do edukacji na poziomie podstawowym. Jednak w każdej części świata kobiety i dziewczęta nadal są dyskryminowane i cierpią z powodu przemocy.
Równość płci to nie tylko powszechne prawo człowieka, to także fundament zrównoważonego świata, w którym ludzie będą żyć w pokoju i dobrobycie.
Niestety co piąta kobieta w wieku 15–49 lat przyznaje, że w ciągu 12 miesięcy doświadczyła przemocy fizycznej lub seksualnej ze strony partnera. W 49 krajach nie ma obecnie przepisów chroniących kobiety przed przemocą domową. Odnotowano postęp w zwalczaniu szkodliwych praktyk, takich jak małżeństwa dzieci i okaleczanie żeńskich narządów płciowych. Praktyki te w ostatniej dekadzie spadły o 30%, jednakże wiele pozostaje do zrobienia, aby całkowicie wyeliminować takie zjawiska.
Zapewnienie kobietom i dziewczętom równego dostępu do edukacji, opieki zdrowotnej i godziwej pracy oraz do udziału w procesie decyzyjnym w sprawach politycznych i ekonomicznych wzmocni zrównoważone gospodarki i przyniesie korzyści społeczeństwom i całej ludzkości.
Wdrożenie nowych ram prawnych dotyczących równouprawnienia w miejscu pracy oraz zwalczanie szkodliwych praktyk wobec kobiet to działania niezbędne, aby położyć kres dyskryminacji ze względu na płeć występującej w wielu krajach.
Zadania (zamieszczone w Agendzie na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030)
5.1 Zakończyć dyskryminację we wszystkich formach wobec kobiet i dziewcząt na całym świecie.
5.2 Wyeliminować wszelkie formy przemocy wobec kobiet i dziewcząt w sferze publicznej i prywatnej, w tym handel ludźmi, wykorzystywanie seksualne i inne formy wyzysku.
5.3 Wyeliminować wszelkie krzywdzące praktyki, takie jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych.
5.4 Docenić nieodpłatną opiekę i pracę w domu przez zapewnienie usług publicznych, infrastruktury, ochrony socjalnej oraz przez promowanie wspólnej odpowiedzialności w gospodarstwie domowym i rodzinie, zgodnie z krajowymi uwarunkowaniami.
5.5 Zapewnić kobietom pełny i efektywny udział w procesach decyzyjnych na wszystkich szczeblach w życiu politycznym, ekonomicznym i publicznym oraz równe szanse w pełnieniu funkcji przywódczych.
5.6 Zapewnić powszechny dostęp do ochrony zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz korzystanie z praw reprodukcyjnych, zgodnie z Programem Działań Międzynarodowej Konferencji na Rzecz Ludności i Rozwoju, Pekińską Platformą Działania i dokumentami końcowymi ich konferencji przeglądowych.
5.A Przeprowadzić reformy zapewniające kobietom równe prawa w dostępie do zasobów ekonomicznych, prawa własności, sprawowania kontroli nad gruntami i innym mieniem, usług finansowych, dziedziczenia oraz zasobów naturalnych, zgodnie z prawem krajowym.
5.B Upowszechnić korzystanie z technologii, w szczególności technologii informacyjnych i komunikacyjnych, by przyczyniać się do wzmocnienia pozycji kobiet
5.C Przyjąć oraz wzmocnić polityki i skuteczne ustawodawstwo promujące równość płci oraz wzmacniające pozycję kobiet i dziewcząt na wszystkich szczeblach.
Fakty
- Na całym świecie 750 milionów kobiet i dziewcząt wyszło za mąż przed ukończeniem 18 roku życia. Co najmniej 200 milionów kobiet i dziewcząt w 30 krajach zostało poddanych okaleczeniu narządów płciowych.
- Liczba dziewcząt w wieku 15–19 lat, poddawanych okaleczaniu narządów płciowych w 30 krajach, w których praktyki te występują najczęściej, spadła z 1 na 2 dziewczyny w 2000 roku do 1 na 3 dziewczyny do 2017 roku.
- W 18 krajach mężowie mogą prawnie uniemożliwić swoim żonom pracę, w 39 krajach córki i synowie nie mają takich samych praw do dziedziczenia, a 49 krajów nie posiada przepisów chroniących kobiety przed przemocą domową.
- Jedna na pięć kobiet i dziewcząt, w tym 19% w wieku od 15 do 49 lat, doświadczyła przemocy fizycznej lub seksualnej ze strony partnera w ciągu 12 miesięcy. Mimo to 49 krajów nie posiada przepisów prawnych, które chroniłyby kobiety przed przemocą.
- Mimo że odnotowano znaczny wzrost udziału kobiet w życiu politycznym, ich odsetek w parlamentach krajowych wynosi zaledwie 27%, tj. znacznie poniżej parytetu.
- W 46. państwach kobiety zajmują więcej niż 30% miejsc w narodowych parlamentach, w co najmniej jednej z izb.
- Tylko 52% kobiet w związkach małżeńskich lub partnerskich podejmuje decyzje dotyczące stosunków seksualnych, stosowania środków antykoncepcyjnych i opieki zdrowotnej.
- Na całym świecie kobiety stanowią zaledwie 13% właścicieli gruntów rolnych.
- Kobiety w Afryce Północnej zajmują mniej niż jedną piątą płatnych miejsc pracy w sektorach nierolniczych. Proporcja kobiet mających płatną pracę poza sektorem rolniczym zwiększyła się z poziomu 35% w 1990 roku do 41% w 2015 roku.
- Ponad 100 państw monitoruje proces przyznawania środków z budżetu na cele związane z równością płci.
- W Azji Południowej ryzyko zawarcia małżeństwa przez dziewczynki spadło od 2000 roku o ponad 40%.
Zobacz: Goal 5: Achieve gender equality and empower all women and girls
(aktualizacja: lipiec 2019 r.)